Merhabalar,
Üniversiteli yıllarımda satranç turnuvalarını hiç kaçırmazdım. Garry Kasparov’un amansız bir takipçisiydim. IBM’in süper bilgisayarı Deep Blue, 1996 yılında Kasparov ile ilk kez karşılaşmıştı. Karşılaştığı bu seriyi Kasparov kazanmıştı. Ben inanılmaz derecede mutlu olmuştum. Kasparov’un insan üstü yeteneğine tekrar hayran kalmıştım doğrusu. Tarih bir yıl sonrayı gösterdiğinde, Deep Blue, altı maçlık serinin sonunda Kasparov’u yenmeyi başarmıştı. Geleceğe dair ipuçları veren bu sonuç, bir bilgisayarın dünya şampiyonu bir insan satranç oyuncusunu ilk kez mağlup etmesi olarak tarihe geçmişti.
Elbette Deep Blue’nun yenilgisinin ardından açıktır ki, 1996 ile 1997 arasındaki süre zarfında IBM mühendisleri, Deep Blue’nun donanım ve yazılımını önemli ölçüde geliştirdiler. Bilgisayarın işlem gücü artırıldı ve satranç oynama algoritmaları daha da sofistike hale getirildi. Bu geliştirmeler, Deep Blue’nun daha fazla hamleyi analiz edebilmesini ve stratejik kararlar almasını sağladı. Özetle, Deep Blue, 1996 ile 1997 yılları arasında daha güçlü ve etkili bir satranç oyuncusu haline getirildi ve bu iyileştirmeler, Kasparov’u yenmesinde kritik bir rol oynadı.
IBM, Deep Blue’nun Garry Kasparov’u yenmesinin ardından, projeyi sonlandırdı ve Deep Blue’nun donanım bileşenleri çeşitli müzelere ve sergilere dağıtıldı. Deep Blue’nun zaferi, yapay zeka ve bilgisayar bilimi alanında önemli bir dönüm noktası olarak kabul edildi, ancak IBM, Deep Blue’yu daha fazla geliştirmek veya benzer projelerle devam etmek yerine, diğer yapay zeka ve bilişim projelerine odaklandı.
Bu bağlamda IBM, 2006 yılında Watson projesini başlattı. Asıl dikkat çekici olay ise, Watson’ın 2011 yılında ABD’nin popüler bilgi yarışması “Jeopardy!”de yarışarak büyük bir başarı elde etmesiydi. Bu yarışmada Watson, iki efsanevi şampiyon olan Ken Jennings ve Brad Rutter’ı yenerek büyük bir zafer kazandı. Bu olay, Watson’ın dil işleme ve bilgi tabanlı sorgulama yeteneklerinin geniş kitlelerce bilinmesine vesile oldu.
2012 – 2016 yılları arasında, Jeopardy! zaferinin ardından, Watson’ın sektörel uygulamalara uyarlandığını ve geliştirildiğini görüyoruz. Tarih, 2021’i gösterdiğinde, IBM, yapay zeka ve veri analitiği alanında daha ileri çözümler sunmak için WatsonX platformunu duyurdu. WatsonX, Watson’ın mevcut yeteneklerini daha da ileriye taşıyan ve geniş bir uygulama yelpazesi sunan bir platform olarak tasarlandı.
2023 ve sonrasında WatsonX, bulut tabanlı hizmetler ve API’ler aracılığıyla daha geniş kitlelere ulaştı. Sektörlere özel çözümler ve gelişmiş analitik yetenekleri ile işletmelerin dijital dönüşüm süreçlerine katkı sağlamaya başladı. Bu evrim, IBM’in yapay zeka teknolojilerini daha erişilebilir, esnek ve güçlü hale getirme çabalarının bir sonucudur demek pek doğru olurdu.
Ben bugün WatsonX hakkında biraz konuşmak istedim. Geçmişten özet olarak bahsederek, insan zekasının nelere kadir olduğunu da tekrar gözler önüne sermek istedim. Geleceğin çok daha heyecanlı ve renkli olacağını da şimdiden kestirmek hiç de zor olmasa gerek.
IBM® watsonx™ AI ve Veri Platformu, işinizi yapay zeka ile güçlendirmek için tasarlanmış üç ana bileşen ve bir dizi yapay zeka asistanı sunuyor. Öncelikle, açık ve özgür. Yani açık teknolojilere dayanıyor. Hedefe yönelik çalışıyor. Yani uzmanlaştığı alanlar var. İnsan kaynakları, müşteri hizmetleri, IT operasyonları gibi. Eminim en çok aklınızı bulandıran güvenilir mi olduğu? Watsonx, şeffaflık, sorumluluk ve yönetişim prensipleriyle tasarlanmış durumda.
Watsonx platformu, yapay zeka çözümünüzü özelleştirmenize olanak tanıyan üç bileşenden oluşuyor.
watsonx.ai™, watsonx.data™, watsonx.governance™.
watsonx.ai™, yapay zeka çözümlerini geliştirmek ve ölçeklendirmek için optimize edilmiş bir platformdur. Bu bileşen, kullanıcıların güçlü yapay zeka modelleri oluşturmasına ve mevcut modelleri kullanarak iş süreçlerini iyileştirmesine olanak tanır.
watsonx.ai™’in sunduğu özellikler nelerdir?
Model Eğitimi ve Geliştirme: Kullanıcılar, kendi verilerine dayalı olarak yapay zeka modelleri oluşturabilir ve eğitebilir.
AutoML: Otomatik makine öğrenimi araçları, kullanıcıların minimal manuel müdahale ile güçlü modeller geliştirmesine olanak tanır.
Doğal Dil İşleme (NLP): Metin analizi, duygu analizi ve metin sınıflandırma gibi görevler için gelişmiş NLP yetenekleri sunar.
Ölçeklenebilirlik: Geliştirilen yapay zeka modelleri, büyük veri setleri üzerinde yüksek performansla çalışabilir.
watsonx.ai™’i somut örneklerle detaylandıralım.
Model Eğitimi ve Geliştirme: Bir e-ticaret sitesi, müşteri davranışlarını analiz ederek kişiselleştirilmiş ürün önerileri sunmak istiyor. watsonx.ai kullanarak, geçmiş alışveriş verilerini analiz eden ve her müşteriye özel öneriler sunan bir yapay zeka modeli oluşturabilirler.
AutoML: Bir sağlık kuruluşu, hastalık teşhisi için tıbbi görüntüleri analiz eden bir model geliştirmek istiyor. AutoML ile, çeşitli görüntüleme verilerini kullanarak minimal manuel müdahale ile etkili bir teşhis modeli oluşturabilirler.
Doğal Dil İşleme (NLP): Bir müşteri hizmetleri departmanı, gelen müşteri e-postalarını ve mesajlarını analiz etmek için watsonx.ai’nin NLP yeteneklerini kullanarak otomatik yanıtlar oluşturabilir. Örneğin, müşteri şikayetlerini sınıflandırarak ilgili departmana yönlendiren bir sistem sağlayabilirler.
watsonx.data™ ise büyük veri setlerini işlemek, analiz etmek ve yönetmek için tasarlanmış bir veri platformudur. Bu bileşen, veri analitiği ve veri bilimi projelerinde verilerin etkin bir şekilde kullanılmasını sağlar.
Özellikleri nelerdir?
Veri İşleme: Büyük veri setlerini hızlı ve verimli bir şekilde işleyebilir.
Veri Analitiği: Kullanıcılar, verilerinden değerli içgörüler elde etmek için gelişmiş analitik araçları kullanabilir.
Veri Depolama ve Yönetim: Güvenli ve ölçeklenebilir veri depolama çözümleri sunar.
Veri Görselleştirme: Veri görselleştirme araçları ile kullanıcılar, verilerini anlamlı grafikler ve görsellerle analiz edebilir.
watsonx.data™ için ne tür somut örnekler verebiliriz?
Veri İşleme: Bir telekomünikasyon şirketi, milyonlarca müşteriden gelen veri akışını hızlı bir şekilde işleyerek ağ performansını analiz etmek ve iyileştirmek için watsonx.data kullanabilir.
Veri Analitiği: Bir perakende zinciri, satış verilerini analiz ederek hangi ürünlerin hangi bölgelerde daha çok satıldığını belirlemek için watsonx.data’nın analitik araçlarını kullanabilir. Bu sayede stok yönetimi ve pazarlama stratejilerini optimize edebilirler.
Veri Depolama ve Yönetim: Bir finansal hizmetler firması, müşteri işlemleri ve geçmiş verilerini güvenli ve ölçeklenebilir bir şekilde depolamak için watsonx.data kullanabilir. Bu, büyük veri kümelerinin yönetimini kolaylaştırır.
Veri Görselleştirme: Bir sağlık kuruluşu, hasta verilerini görselleştirerek trendleri ve kalıpları daha iyi anlamak için watsonx.data’nın görselleştirme araçlarını kullanabilir. Örneğin, hastalık salgınlarının hangi bölgelerde yoğunlaştığını görsel olarak analiz edebilirler.
watsonx.governance™’de yapay zeka ve veri çözümlerinin yönetişimini sağlamak için tasarlanmış bir bileşendir. Bu bileşen, yapay zeka ve veri kullanımında şeffaflık, sorumluluk ve uyumluluğu sağlar.
Özellikleri nelerdir?
Uyumluluk ve Güvenlik: Yasal ve düzenleyici gereksinimlere uyumluluğu sağlar ve veri güvenliğini korur.
Etik ve Şeffaflık: Yapay zeka çözümlerinin etik kurallar çerçevesinde ve şeffaf bir şekilde kullanılmasını sağlar.
Model Yönetimi: Yapay zeka modellerinin yaşam döngüsünü izler ve yönetir.
Risk Yönetimi: Veri ve yapay zeka çözümlerinin kullanımıyla ilgili riskleri değerlendirir ve yönetir.
watsonx.governance™ için ne tür örnekler sunabiliriz?
Uyumluluk ve Güvenlik: Bir bankacılık kuruluşu, müşterilerinin finansal verilerini kullanırken yasal ve düzenleyici gereksinimlere uyum sağlamak için watsonx.governance kullanabilir. Bu, veri güvenliğini ve müşteri gizliliğini korur.
Etik ve Şeffaflık: Bir sağlık araştırma enstitüsü, yapay zeka modellerini etik kurallar çerçevesinde ve şeffaf bir şekilde kullanmak için watsonx.governance kullanabilir. Örneğin, bir tedavi önerisi sunan modelin nasıl çalıştığını ve hangi verileri kullandığını açıklayabilirler.
Model Yönetimi: Bir teknoloji şirketi, yapay zeka modellerinin yaşam döngüsünü izlemek ve yönetmek için watsonx.governance kullanabilir. Bu, modellerin güncel ve doğru kalmasını sağlar. Örneğin, bir chatbot modelinin performansını izleyerek gerektiğinde güncellemeler yapabilirler.
Risk Yönetimi: Bir sigorta şirketi, poliçe değerlendirme ve risk analizi yaparken watsonx.governance kullanarak yapay zeka çözümlerinin risklerini değerlendirebilir ve yönetebilir. Bu, yanlış değerlendirmelerin önüne geçer ve güvenilir sonuçlar sağlar.
Sadece bu üç ana bileşen mi var? Elbette hayır, bu üç ana bileşen ile entegre olan ve sizin elinizi daha da rahatlatan asistanlarda var. Onlar neler?
İlk bahsetmek istediğim ,Watsonx Assistant, kullanıcılarla etkileşime geçmek ve müşteri hizmetlerini iyileştirmek için yapay zeka destekli bir asistan sağlar. Bu asistan, watsonx.ai bileşeni ile entegre çalışarak güçlü doğal dil işleme yetenekleri sunar.
Örneğin bir e-ticaret sitesi, müşteri hizmetlerini otomatikleştirmek ve kullanıcıların sorularına hızlı yanıtlar vermek için Watsonx Assistant kullanabilir. Müşteriler, ürün iade süreci, kargo takibi veya ürün bilgileri hakkında sorular sorduklarında, Watsonx Assistant doğal dil işleme yetenekleriyle bu soruları anlayarak anında yanıt verebilir.
İkinci etkileyici bileşen, Watson BI Assistant, iş zekası ve veri analitiği alanında kullanıcılara yardımcı olan bir asistandır. Bu asistan, watsonx.data bileşeni ile entegre çalışarak veri analizi ve raporlama işlemlerini kolaylaştırır.
Örneğin bir finans şirketi, satış verilerini analiz ederek performans raporları oluşturmak için Watson BI Assistant kullanabilir. Bu asistan, kullanıcıların belirli veri noktalarını hızlıca sorgulamalarına ve anlamlı raporlar oluşturmalarına yardımcı olur. Örneğin, belirli bir dönemdeki satış artışlarını veya düşüşlerini analiz edebilir.
Watsonx Code Assistant ise, yazılım geliştiricilere kod yazma, hata ayıklama ve kodu optimize etme konularında yardımcı olan bir asistandır. Bu asistan, watsonx.ai ve watsonx.data bileşenleriyle entegre çalışarak geliştiricilere kod önerileri ve analizleri sunar.
Örneğin bir yazılım geliştirme ekibi, yeni bir uygulama geliştirirken Watsonx Code Assistant kullanabilir. Bu asistan, kod yazma sürecini hızlandırarak geliştiricilere en iyi uygulama yöntemlerini ve hata ayıklama çözümlerini önerir. Örneğin, bir fonksiyonun daha verimli çalışması için alternatif kod parçacıkları sunabilir.
Son olarak Watsonx Orchestrate, iş süreçlerini otomatikleştirmek ve çeşitli iş akışlarını yönetmek için tasarlanmış bir platformdur. Bu çözüm, watsonx.governance bileşeni ile entegre çalışarak süreçlerin düzenli ve uyumlu olmasını sağlar.
Örneğin bir lojistik şirketi, sevkiyat süreçlerini yönetmek ve optimize etmek için Watsonx Orchestrate kullanabilir. Bu çözüm, siparişlerin alınmasından teslimatına kadar tüm süreci otomatikleştirir ve izler. Örneğin, depo yönetimi, nakliye planlaması ve müşteri bilgilendirme süreçlerini entegre ederek daha verimli bir iş akışı sağlar.
Bu tamamlayıcı çözümler, IBM watsonx platformunun ana bileşenleri olan watsonx.ai, watsonx.data ve watsonx.governance ile entegre çalışarak işletmelere daha spesifik ve etkili çözümler sunar.
IBM watsonx platformu, yapay zeka ve veri analitiği alanında işletmelere benzersiz çözümler sunarak geleceğin kapılarını aralıyor, hayal gücümüzün sınırlarını zorluyor. Watsonx.ai, watsonx.data ve watsonx.governance bileşenleri, işletmelerin yapay zeka yeteneklerini geliştirmelerine, büyük veri setlerini verimli bir şekilde yönetmelerine ve bu süreçleri güvenle yönlendirmelerine olanak tanırken, bu ana bileşenleri tamamlayan Watsonx Assistant, Watson BI Assistant, Watsonx Code Assistant ve Watsonx Orchestrate gibi çözümler ise, işletmelerin spesifik ihtiyaçlarını karşılayarak daha da etkili sonuçlar elde etmelerini sağlıyor.
Teknolojinin hızla ilerlediği bu çağda, IBM watsonx platformu, işletmelere sadece bugünün değil, yarının zorluklarını da aşmaları için gerekli araçları sunuyor diye düşünüyorum. Yapay zeka ve veri analitiği çözümleri, iş dünyasında verimliliği artırırken, yenilikçi yaklaşımlarıyla da elbette rekabet avantajı sağlıyor.
Geleceğe umutla bakarken, IBM watsonx platformunun sunduğu bu gelişmiş çözümlere, sadece iş süreçlerini optimize eden çözümler olarak değil, aynı zamanda yeni değerler yaratma potansiyeliyle de iş dünyasında devrim yaratabilecek fikirlere ilham veren yaratıcı çözümler olarak bakmak pek yerinde olur. Bizler, bu teknolojilerle donanarak, daha akıllı, daha verimli ve daha sürdürülebilir bir geleceğe doğru güvenle adım atabiliriz.
Sarav Asiye Yiğit – 26 Mayıs 2024 Pazar
Kaynakça:
https://www.g2.com/products/ibm-watsonx-data/reviews/ibm-watsonx-data-review-9118798
Leave A Comment